Welk Hout Voor Mijn Project
Ieder doe-het-zelf project heeft andere eisen voor het hout dat je gebruikt. Een kledingkast bijvoorbeeld, mag aan de achterkant dun en zwak zijn, maar heeft een mooie en stevige buitenkant. Een boekenkast zal flink wat gewicht moeten verdragen, terwijl een eettafel het decoratieve middelpunt van je woonkamer kan zijn. Dus: welk soort hout, past bij jouw project?
Let op: we bespreken in deze post de meest gangbare houtsoorten. Maar de mogelijkheden zijn vrijwel eindeloos. Neem daarom altijd contact op voor een professioneel en persoonlijk advies. Onze zagerij maakt al je hout op maat.
Samengevat:
MDF is makkelijk te bewerken en ideaal om te verven, maar buigt snel onder druk.
Multiplex is extreem sterk en veelzijdig, maar minder mooi.
Hardboard is niet mooi, maar relatief goedkoop en gebruik je buiten zicht als versteviging.
Spaanplaat is goedkoop, licht en is bijvoorbeeld geschikt voor planken in een kledingkast.
Fineer vormt een dunne decoratieve laag op andere, vaak goedkopere, houtsoorten.
Zachthout groeit sneller en is daardoor goedkoper.
Hardhout kent veel variatie in kleur, nerf en toepassing.
Alle houtsoorten zijn in drie categorieën te verdelen: zachthout, hardhout en plaatmateriaal. Waar hardhout vooral uit loofbomen als eiken, walnoot of mahonie wordt gemaakt, komt zachthout voort uit naaldbomen. Denk daarbij aan sparren en ceder. Zachthout is niet per se zachter dan hardhout. De snel groeiende bomen maken dit echter wel een goedkopere houtsoort.
Gefabriceerd hout
Het merendeel van meubels wordt al heel lang niet meer van massief hout gemaakt. Houtsoorten als multiplex en MDF zijn makkelijker te bewerken, kunnen duurzamer geproduceerd worden en zijn in veel gevallen zelfs sterker dan massief hout. Natuurlijk heeft ieder type zijn eigen toepassingen.
MDF
Houtstof en lijm worden onder hoge druk samengeperst tot Medium Density Fiberboard (MDF). Deze zachte houtsoort is makkelijk te zagen, frezen en schuren. Met een goede grondverf voor MDF verf je deze houtsoort ook gemakkelijk in iedere stijl en kleur. Met een hoogglans lak, krijgt het bijvoorbeeld een strakke uitstraling.
MDF is relatief goedkoop en veelzijdig. Ook is het verkrijgbaar met specifieke eigenschappen zoals brandwering of vochtwering en is het met bepaalde afwerkingen geschikt voor gebruik in vochtige ruimtes. Nadeel is wel dat het flink kan doorbuigen. Voor een boekenkast is het dus niet ideaal. MDF kan niet buiten gebruikt worden.
Multiplex
Multiplex bestaat uit verschillende dunne platen hout die onder hoge druk en temperatuur kruislings met elkaar verlijmd worden. Het resultaat is een sterk geheel, al is het in de meeste gevallen minder mooi.
Multiplex varieert in dikte van enkele millimeters tot vier centimeter. De dunne soort is makkelijk te buigen en kun je dus perfect gebruiken om ronde oppervlaktes af te werken. Hoe dikker hoe steviger en een plaat van 4 centimeter kun je zelfs als zelfgemaakte binnendeur gebruiken.
Hardboard
Deze houtsoort wordt net als MDF onder hoge druk samengeperst. Het resultaat is echter veel sterker. Deze dunne platen worden veel gebruikt voor bijvoorbeeld krijtborden. Maar werken ook als onderlaag voor vloeren en zijn ideaal als achterkant voor kasten. Door de platen vochtig te maken, kun je ze gebogen bevestigen.
Hardboard is niet mooi en gebruik je dus ook zelden zichtbaar in meubels. Als achterkant van een boekenkast of tv-meubel is het echter de perfecte versteviging zonder je project verschrikkelijk duur te maken.
Spaanplaat
Goedkoop en functioneel zijn hier de sleutelwoorden. Spaanplaat wordt gemaakt door grovere houtsnippers samen te persen waardoor een hout ontstaat dat makkelijk splintert. Het kan niet tegen vocht en buigt door onder zware belasting.
Een laag fineer kan toch voor een relatief nette afwerking zorgen. Spaanplaat zal nooit een kwalitatieve uitstraling krijgen. Maar het is een goedkope oplossing voor de planken in een kledingkast, keukenkast of meterkast.
Fineer werkt het af
Een dunne plaat tussen de 0,6 en 3 millimeter is een perfecte fineerlaag. Deze dunne platen kunnen van alle soorten hout gemaakt worden en dienen als afwerklaag. Misschien bouw je bijvoorbeeld een tafel van MDF, maar zou je een eiken, walnoot of populier tafelblad willen. Een massief hardhouten blad is duur. Met een fineerlaag druk je de kosten.
Overigens is fineer met het hout verlijmen een zware en lastige klus. Het beste bestel je dus jouw materiaal op maat.
Zachthout
Dennenhout, grenen, vuren en ceder zijn voorbeelden van zachthout, dat afkomstig is van naaldbomen. Deze bomen groeien sneller en zijn daardoor vaak goedkoper. Toch hebben houtsoorten een mooie nerf en een lichtere kleur, waardoor zachthout voor veel projecten een ideale houtsoort is.
Vuren
Vurenhout komt in Nederlandse bouwhandels veruit het meest voor. Deze zachthoutsoort is afkomstig van de fijnspar en heeft een lichte witachtige kleur. Het hout is makkelijk te bewerken, al kan het bij schroeven en frezen wel splinteren. Met de juiste zorg hoeft dat echter geen probleem te zijn.
Voor toepassingen van de bouw tot meubels is vurenhout uitermate geschikt. Zo wordt het gebruikt voor, vloeren, betimmering en trappen. Maar ook voor bekisting, heipalen, kasten en kastplanken. Overigens dient vurenhout ook als grondstof voor krantenpapier.
Belangrijke kanttekening bij Vurenhout is de herkomst. Midden-Europees vurenhout groeit snel en gaat daardoor minder lang mee. Scandinavisch vurenhout groeit dan weer trager en is een stuk duurzamer. Ook hier is het belangrijk toepassing en kosten tegen elkaar af te wegen.
Hardhout
EIkenhout, beukenhout, padoek en teakhout; de grootste variatie in houtsoorten vind je in het hardhout. Ieder hebben ze een bijzondere uitstraling en specifieke eigenschappen. Eikenhout is prima buiten te gebruiken, terwijl teakhout prachtig voor meubels te gebruiken is.
Meranti
Een van de meest bekende hardhoutsoorten in Nederland is Meranti, een verzamelnaam voor een aantal houtsoorten uit Zuidoost-Azië. Het hout is uitzonderlijk hard en toch makkelijk te bewerken, zowel machinaal als met de hand. Meranti is roodbruin, maar kent veel variatie in kleur en is makkelijk af te werken met olie of beits.
Binnenshuis is het hout uitermate geschikt voor plinten, deurposten, trappen en meubels. Bepaalde soorten Meranti zijn ook ideaal buiten te gebruiken, bijvoorbeeld voor ramen, deuren en balustrades.
Ben je op zoek naar een bijzondere houtsoort? Of heb je een doe-het-zelf project in gedachten en zoek je advies? neem dan vooral contact op!